Oruç ve Faydaları

Ramazan ayında oruç tutmak İslam'ın beş şartından biridir. Oruç, niyetederek tan yerinin ağarmasından itibaren güneş batıncaya kadar yememek,içmemek ve cinsi ilişkide bulunmamak suretiyle yerine getirilen biribadettir.

Peygamberimiz oruç tutanlar için şu müjdeyi veriyor: "Kim inanarak ve mükafatını Allah'tan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları bağışlanır."(El-Buhari, Savm:7)
Oruç,ancak Allah'ın hoşnutluğunu kazanmak için tutulur. Oruç, iyi birirade terbiyesidir: İnsanlara iyi huylar ve ahlak güzelliği sağlar,insanı olgunlaştırır. Oruç, aynı zamanda müslümanı günah işlemekten vecehennem ateşinden koruyan bir kalkandır. Acıma duygusunu geliştirir,sağlığımızın korunmasına
yardımcıdır, nimetlerin değerini bildirir,olaylar karşısında sabırlı olmayı öğretir.

Yüce Allah bir hadisi kudsîde "Oruç benim içindir, o'nun mükafatını da ben veririm" buyurmuştur (Müslim, Siyam;30).

RAMAZAN ORUCU VE ORUÇ ÇEŞİTLERİ

Ramazan orucu müslüman, akıllı ve ergenlik çağına gelmişkimselere farzdır. Ramazan orucu, kameri aylardan Ramazan ayının bazen29, bazen 30 gün sürmesine göre 29 veya 30 gün olarak tutulur.

Oruçlarda niyet önemlidir. Niyet kalp ile olur. Geceleyin imsaktan önceveya imsak vaktinde ertesi gün oruç tutacağını kalbinden geçiren birmüslüman o günün orucuna niyet etmiş olur. Oruç tutmak düşüncesi ilesahur yemeğine kalkan kimse de oruca , niyet etmiş sayılır. Ancak oruçtutan kimsenin hem içinden niyet etmesi, hem de dili ile "Niyet ettimRamazan'ın yarınki orucuna" diye söylemesi daha iyi olur.

Beş çeşit oruç vardır:

1. FARZ ORUÇ: Ramazan orucunun edası ve kazası farzdır. Keffaret oruçlarının tutulması da farzdır.

2. VACİP ORUÇ: Adak oruçları ile bozulan nafile orucun kaza edilmesi vaciptir.

3. SÜNNET ORUÇ: Kamerî aylardan Muharrem ayının 9-10 veya 10-11. günlerinde oruç tutmak sünnettir.
4.MÜSTEHAP ORUÇ: Kameri ayların 13. 14. 15. günleri ile her haftanınPazartesi ve Perşembe günleri, Şevval ayında 6 gün oruç tutmakmüstehaptır.

5. MEKRUH ORUÇ: İki türlü mekruh oruç vardır:

a) Muharrem ayının sadece 10. günü, yalnız Cuma veya Cumartesi günlerioruç tutmak, iki orucu iftar etmeksizin birbirine eklemek veya senenintamamını oruçlu geçirmek "TENZÎHEN MEKRUH"tur.

b) Ramazan bayramının birinci günü ile Kurban Bayramının 4 günü oruç tutmak "TAHRÎMEN MEKRUH"tur.


RAMAZAN'DA ORUÇ TUTAMAYANLAR NE YAPARLAR?

Oruç tutmayacak kadar hasta olanlar, hastaya bakanlar, Ramazan ayındayolculuk yapanlar, gebe veya emzikli olanlar, aşırı yaşlılar vedüşkünler, aybaşı hali veya loğusalık halinde bulunan kadınlar Ramazanayında oruç tutmazlar. Bunlardan:

a) Aybaşı hali veya loğusalıkhalinde olan kadınlar ile emzikli ve gebe olan kadınlar, bu özürlerisona erdikten sonra ve Ramazan ayı dışında oruçlarını kaza ederler.

b) Yolcular, yolculukları bitince oruçlarına başlarlar. Ramazan ayında tutamadıkları oruçlarını Ramazan ayından sonra tutarlar.

ORUCA NE ZAMAN VE NASIL NİYET EDİLİR

Orucun sahih olması için niyet etmek şarttır. Niyetsiz oruç makbul değildir.

Ramazan orucuna, akşamdan itibaren kuşluk vaktine kadar niyet edilebilir.

Şöyle ki:

Normal olarak oruca, sahur yemeğini yedikten sonra niyet edilir. Ancaksahurda uyanamayıp yeme içme zamanının bittiği imsak vaktinden sonrakalkan bir kimse, güneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine kadar o gününorucuna niyet edebilir. Yeter ki, imsak vaktinden sonra orucu bozacakbir şey yapmasın.

Sahura kalkmak istemeyen bir kimse, akşamdansonra yarının orucuna niyet edebilir, geceleyin kalkıp tekrar niyetetmesi gerekmez. Ramazan ayında tutulamayan orucu, başka günlerde kazaederken niyetin geceleyin «tan yeri ağarmadan önce» yapılması gerekir.Keffaret oruçları da böyledir. Bu oruçlara imsaktan sonra niyet edilmez.

Niyetesasen kalp ile olur. Yani geceleyin, yarın oruç tutacağını kalbindengeçiren kimse niyet etmiş demektir. Oruç tutmak düşüncesi ile sahuryemeğine kalkan kimsenin bu düşüncesi de niyettir. Oruca kalp ile niyetetmek yeterlidir. Ancak kalp ile yapılan bu niyeti dil ile söylemekdaha iyidir. Bu sebeple, oruç tutacak olan kimse, hem içinden niyetetmeli, hem de dili ile: "Niyet ettim Ramazan-ı şerifin yarınki orucuna" diye söylemelidir.

ORUÇ NASIL TUTULUR

Oruç, imsâk vaktinde başlar. Oruca niyet eden kimse bu vakittenitibaren herhangi bir şey yiyemez, içemez ve orucu bozan şeyleriyapamaz. Bu durum akşam güneş batıncaya kadar devam eder. Güneşbattıktan sonra yiyip içmek sûretiyle orucunu açar. İşte niyet ederek,imsâk vaktinden akşam güneş batıncaya kadar yememek, içmemek, ve orucubozan şeylerden sakınmakla bir günlük oruç tutulmuş olur.


ORUCU BOZUP KAZA VE KEFFARET GEREKTİREN HALLER

Oruçlu olduğunu bildiği halde kasden;

1- Yemek, içmek, (ister gıda maddesi, isterse ilaç olsun) 2- Cinsi ilişkide bulunmak. 3- Sigara içmek

Orucu bozar, kaza ve keffareti gerektirir.

Kaza: Bozulan orucun yerine gününe gün oruç tutmaktır.

Keffaret: Bozulan bir gün orucun yerine iki ay veya altmış gün peşpeşe oruç tutmaktır.
Ramazan ayında niyet ederek oruca başlayan bir kimse özürsüz olarakbile bile yiyip içse veya cinsi ilişkide bulunsa orucu bozulur. Bozulanbu orucun gününe gün kaza edilmesi, ayrıca oruç özürsüz olarak ve bilebile bozulduğu için de keffaret tutması gerekir.

Başlanan birorucu bilerek bozmanın dünyadaki cezası keffarettir. Yani altmış günbirbiri ardınca oruç tutmaktır. Herhangi bir sebeple keffaret orucunaara verilir veya eksik tutulursa yeniden başlayıp altmış günükesintisiz tamamlamak lazımdır. Kadınlar keffaret orucu tutarken arayagiren âdet günlerini tutmazlar, âdet halleri bitince ara vermeden temizgünlerinde oruca devam ederek altmış günü tamamlarlar.

ORUCU BOZUP YALNIZ KAZAYI GEREKTİREN ŞEYLER

1) Yenmesi mutad olmayan ve ilaç olarak da kulanılmayan şeyleri yutmak, (toprak, kağıt, pamuk gibi)
2) Buruna ilaç çekmek,
3) Kulağın içine yağ damlatmak,
4) Abdest esnasında ağzına ve burnuna su alırken kendi elinde olmayarak boğazına su kaçmak,
5) Ağzına aldığı renkli ipliğin boyası tükrüğe geçip, boyanan bu tükrüğü yutmak,
6) Zorla orucu bozulmak,
7) Ağız dolusu kusmak, (Kendi isteği ile)
8) Akşam vakti girmediği halde, akşam oldu zannederek iftar etmek,
9) İmsak vakti geçtiği halde, İmsak'a daha vardır zannederek yemek.
10) Kendi iradesi olmaksızın ağzına kar ve yağmur tanesi kaçan ve bunu yutmak
11) Meşru bir özür sebebiyle; makadından şırınga (iğne) yaptırmak
ORUCU BOZMAYAN ŞEYLER

1)Oruçlu olduğunu unutarak yemek, içmek, (unutarak yiyip içerken oruçluolduğunu hatırlarsa hemen ağzını yıkayıp oruca devam eder, oruçluolduğunu hatırladıktan sonra boğazından aşağıya bir şey geçerse orucubozulur.)
2) Kulağına su kaçmak,
3) Göze ilaç damlatmak,
4) Gece yıkanması gerekirken sabahleyin yıkanmak,
5) Kendi isteği olmayarak kusmak,
6) İhtilâm olmak, (yani uyurken cünüplük hali meydana gelmek)
7) Kan aldırmak,
8) Kendi isteği olmayarak boğazına toz, duman girmek,
9) Ağzındaki tükrüğü yutmak.
10) Yemeksizin herhangi bir maddenin tadını boğazında hissetmesi
11) Nohut tanesinden daha küçük olan ve dişler arasında bulunan yiyeceği yutmak.

ORUÇLUYA MEKRUH OLAN HUSUSLAR

1- Bir şeyi dilinin ucuyla gereksiz yere tatmak
2- Lüzumsuz yere bir şey çiğnemek
3- Sakız çiğnemek
4- Kendisinden emin olmayan bir kişinin hanımını öpmesi, boynuna sarılması, kucağına alması.
5- Tükrüğü ağızda biriktirip yutmak
6- Kan aldırmak
7- Kendini zayıf düşüreceğini tahmin ettiği yorucu bir işte çalışmak.
8- Ağzına su alıp çalkalamak